Wdrażanie symboli PCS (Picture Communication Symbols) dzieciom niemówiącym w różnych kategoriach. Takich jak np.: jedzenie, ubrania, zabawki, przybory szkolne, czy warzywa i owoce, ma liczne korzyści. Zostały one udokumentowane w literaturze naukowej. Symbole PCS są graficznymi reprezentacjami pojęć. Takich które wspierają rozwój komunikacji u dzieci z zaburzeniami mowy i języka. Poniżej przedstawiam kluczowe argumenty za stosowaniem tych symboli.
1. Ułatwienie zrozumienia i wyrażania potrzeb
Symbole PCS pomagają dzieciom niemówiącym lepiej wyrażać swoje potrzeby i pragnienia. Ponieważ jest to kluczowe dla ich codziennego funkcjonowania i dobrostanu emocjonalnego. Badania wskazują, iż wizualne reprezentacje. M.in. takie jak symbole PCS, ułatwiają zrozumienie abstrakcyjnych pojęć. Oraz zwiększają zdolność do samodzielnej komunikacji (Beukelman & Mirenda, 2013). Ponieważ dzieci, które mają trudności z mową, mogą wykorzystywać symbole do wskazywania konkretnych przedmiotów. Bądź potrzeb, co zwiększa ich poczucie samodzielności.
2. Wspieranie rozwoju języka i słownictwa
Użycie symboli PCS z różnych kategorii, w tym pakiet książeczek sklep, czyli takich jak jedzenie, ubrania, czy zabawki, pomaga dzieciom budować zróżnicowane słownictwo. Badania sugerują, że użycie wizualnych wsparć może sprzyjać rozwojowi językowemu poprzez umożliwienie dzieciom niemówiącym kontaktu z różnorodnym zasobem słów, co jest kluczowe dla ich rozwoju poznawczego (Light & McNaughton, 2014). Dzieci uczą się powiązywania symboli z ich odpowiednikami w rzeczywistości, co wzbogaca ich zasób słownictwa i umożliwia tworzenie bardziej skomplikowanych wypowiedzi.
3. Redukcja frustracji i poprawa zachowania
Wdrożenie symboli PCS w codzienne życie dzieci niemówiących może prowadzić do redukcji frustracji wynikającej z niemożności wyrażenia myśli czy uczuć. Jak wskazują badania, poprawa umiejętności komunikacyjnych często prowadzi do zmniejszenia występowania zachowań trudnych, takich jak agresja czy wycofanie społeczne (Ganz et al., 2012). Symbole PCS umożliwiają dzieciom wyrażenie siebie w sposób, który jest dla nich zrozumiały i akceptowany przez ich otoczenie.
4. Promowanie interakcji społecznych
Stosowanie symboli PCS w różnych kontekstach, takich jak zabawki czy przybory szkolne, może zwiększać liczbę i jakość interakcji społecznych dzieci niemówiących. Light i McNaughton (2013) podkreślają, że wizualne systemy komunikacyjne, takie jak PCS, mogą służyć jako most pomiędzy dziećmi niemówiącymi a ich rówieśnikami, nauczycielami i rodzinami. W rezultacie dzieci mają większą szansę na angażowanie się w interakcje społeczne, co sprzyja ich integracji społecznej i emocjonalnemu rozwojowi.
5. Wsparcie edukacyjne i nauka funkcjonalna
Wprowadzenie symboli PCS w kategoriach związanych z codziennymi zajęciami, takimi jak jedzenie czy przybory szkolne, wspiera naukę funkcjonalną. Symbole te mogą być używane do wprowadzenia podstawowych pojęć matematycznych, naukowych i językowych, co jest szczególnie ważne w kontekście edukacji specjalnej (Alberto & Troutman, 2013). Dzieci uczą się, jak nazywać przedmioty, klasyfikować je i łączyć z odpowiednimi kategoriami, co rozwija ich umiejętności poznawcze i zdolność do przetwarzania informacji.
Podsumowanie
Stosowanie symboli PCS w codziennej komunikacji dzieci niemówiących jest uzasadnione zarówno z perspektywy rozwoju językowego, jak i emocjonalnego oraz społecznego. Korzyści płynące z takiego podejścia obejmują lepsze zrozumienie potrzeb, rozwój słownictwa, redukcję zachowań trudnych, promowanie interakcji społecznych oraz wsparcie edukacyjne. Symbole PCS stanowią zatem efektywne narzędzie wspomagające komunikację i rozwój dzieci niemówiących.
Literatura:
- Alberto, P. A., & Troutman, A. C. (2013). Applied Behavior Analysis for Teachers. Pearson.
- Beukelman, D. R., & Mirenda, P. (2013). Augmentative and Alternative Communication: Supporting Children and Adults with Complex Communication Needs. Brookes Publishing.
- Ganz, J. B., Hong, E. R., Goodwyn, F. D., Kite, E., Rispoli, M. J., Lund, E. M., … & Davis, J. L. (2012). Effects of AAC Interventions for Children with Autism: A Meta-Analysis and Research Synthesis. Journal of Autism and Developmental Disorders, 42(1), 75-89.
- Light, J., & McNaughton, D. (2013). The Changing Face of Augmentative and Alternative Communication: Past, Present, and Future Challenges. Augmentative and Alternative Communication, 29(3), 207-221.
- Light, J., & McNaughton, D. (2014). Communicative Competence for Individuals who use AAC: From Research to Effective Practice. Paul H. Brookes Publishing Co.
