Opowiedz mi historię
Umiejętność opowiadania historii jest kluczowa dla rozwoju językowego, poznawczego oraz społecznego dziecka. Dla dzieci, które mają trudności z komunikacją werbalną, czyli takich, jak dzieci niemówiące. Nauka opowiadania historii z użyciem symboli stanowi ważne narzędzie wspierające ich rozwój. Symbole, które mogą obejmować: obrazy, piktogramy, symbole AAC (Augmentative and Alternative Communication), znaki graficzne, lub inne reprezentacje wizualne. Umożliwiają dzieciom wyrażanie myśli, uczuć a także opowieści w sposób zrozumiały dla innych.
Rola symboli w rozwoju językowym i komunikacyjnym
Użycie symboli w opowiadaniu historii wspiera rozwój językowy dziecka. Ponieważ pozwala mu na aktywne uczestnictwo w komunikacji, pomimo ograniczeń związanych z mową. Z uwagi na to, że symbole mogą reprezentować słowa. Frazy bądź całe zdania. Co umożliwia dzieciom tworzenie bardziej złożonych komunikatów. Oraz konstrukcji narracyjnych, niż byłyby w stanie osiągnąć tylko przy użyciu werbalnych środków komunikacji. Badania pokazują, iż nauka opowiadania historii z użyciem symboli: sprzyja rozwijaniu zasobu słownictwa. Składni i umiejętności pragmatycznych, takich jak umiejętność dostosowywania komunikatu do kontekstu i odbiorcy1.
Znaczenie dla rozwoju poznawczego
Opowiadanie historii z użyciem symboli odgrywa także ważną rolę w rozwoju poznawczym. Dzieci, które uczą się opowiadać historie, rozwijają umiejętności myślenia przyczynowo-skutkowego, planowania, sekwencjonowania i rozumienia związków temporalnych (czasowych). Symbole wspierają te procesy, ponieważ pomagają dzieciom wizualizować sekwencje zdarzeń i zrozumieć strukturę narracji. Dzieci uczą się organizować myśli w logiczny i uporządkowany sposób, co jest kluczowe dla rozwoju umiejętności rozwiązywania problemów i krytycznego myślenia2.
Wsparcie w rozwijaniu umiejętności społecznych i emocjonalnych
Nauka opowiadania historii z użyciem symboli ma również istotne znaczenie dla rozwoju społecznego i emocjonalnego dziecka. Poprzez tworzenie narracji, dzieci mają możliwość wyrażania swoich uczuć, myśli i doświadczeń, co sprzyja rozwojowi samoświadomości i regulacji emocji. Dodatkowo, opowiadanie historii z użyciem symboli umożliwia dzieciom nawiązywanie relacji z rówieśnikami i dorosłymi, ponieważ daje im narzędzie do aktywnego uczestnictwa w rozmowach i wymianach społecznych. Badania wskazują, że dzieci, które uczestniczą w opowiadaniu historii, rozwijają empatię i umiejętności rozumienia perspektywy innych osób, co jest kluczowe dla ich integracji społecznej3.
Zastosowanie symboli w nauczaniu dzieci z trudnościami komunikacyjnymi
Dla dzieci z trudnościami komunikacyjnymi, takich jak dzieci z autyzmem, porażeniem mózgowym czy innymi zaburzeniami mowy, nauka opowiadania historii z użyciem symboli jest szczególnie ważna. Symbole mogą służyć jako alternatywny sposób wyrażania siebie, umożliwiając dzieciom przekazywanie swoich myśli i opowieści mimo ograniczeń werbalnych. Badania pokazują, że korzystanie z symboli w nauczaniu dzieci z trudnościami komunikacyjnymi może przyczynić się do poprawy ich umiejętności komunikacyjnych, zwiększenia zaangażowania w aktywności edukacyjne i społecznej oraz do poprawy samooceny4.
Podsumowanie
Nauka opowiadania historii z użyciem symboli odgrywa kluczową rolę w wszechstronnym rozwoju dziecka, wspierając jego rozwój językowy, poznawczy, społeczny i emocjonalny. Symbole stanowią skuteczne narzędzie komunikacyjne dla dzieci z trudnościami w mowie, umożliwiając im pełniejsze uczestnictwo w interakcjach społecznych i edukacyjnych, a także rozwijanie umiejętności narracyjnych, które są podstawą efektywnego funkcjonowania w społeczeństwie.
