Jaś i wielki wyścig emocji

Wspólne czytanie z dzieckiem odgrywa kluczową rolę w rozwoju emocjonalnym i społecznym. Badania pokazują, że regularne czytanie sprzyja budowaniu więzi, poczuciu bezpieczeństwa oraz rozwoju języka[1]. Dlatego czytanie opowieści takich jak „Jaś i Wielki Wyścig Emocji” wspiera dziecięcą zdolność do rozumienia siebie i świata. Ponadto rozwija w dziecku poczucie empatii i akceptacji własnych przeżyć.

Rozpoznawanie i regulowanie emocji

Dzieci często mają trudności z nazywaniem i kontrolowaniem emocji. „Jaś i Wielki Wyścig Emocji” pokazuje dzieciom, że emocje są naturalne i zmienne. Ponieważ autorzy podkreślają, że narracja o emocjach ułatwia dziecku świadome rozpoznawanie własnych stanów emocjonalnych[2], dzieci łatwiej uczą się rozumieć siebie. Dziecko może łatwiej zrozumieć, że emocje przypominają samochody pędzące po torze. Dlatego łatwiejsze staje się dla niego zarządzanie własnymi emocjami. Co więcej, dziecko zaczyna dostrzegać, że emocje mogą być regulowane za pomocą prostych narzędzi.

Budowanie pozytywnej narracji o sobie

Czytanie bajek terapeutycznych wzmacnia pozytywny obraz siebie. W opowieści Jaś nie jest oceniany za swoje zachowania, co zmniejsza lęk i stres. Zamiast tego otrzymuje wsparcie w nauce kontrolowania emocji. Badania wskazują, że pozytywne przedstawianie trudnych emocji zmniejsza u dzieci poczucie winy i wstydu[3]. Dlatego taka narracja ma ogromne znaczenie w pracy rozwojowej. Co więcej, dziecko buduje poczucie własnej wartości i odczuwa akceptację.

Wsparcie dla dzieci niemówiących i z niepełnosprawnością intelektualną

Dzieci niemówiące i dzieci z niepełnosprawnością intelektualną potrzebują dostępnych komunikatów. Książeczka „Jaś i Wielki Wyścig Emocji” operuje prostym językiem oraz czytelną metaforą. Ponieważ zastosowanie schematów (np. stref emocji) ułatwia dzieciom rozumienie treści[4], łatwiej przyswajają wiedze o sobie. Autorzy AAC zalecają stosowanie prostych narracji, aby skuteczniej wspierać rozwój kompetencji komunikacyjnych[5]. W efekcie dzieci zyskują nowe narzędzia do porozumiewania się. Dlatego książeczka ta jest szczególnie cenna w terapii.

Nauka strategii radzenia sobie

W opowieści Jaś otrzymuje konkretne narzędzia do regulacji emocji. Czytelnik poznaje takie strategie jak głębokie oddychanie czy liczenie do dziesięciu. Ponieważ modelowanie strategii samoregulacji wspomaga budowanie odporności psychicznej u dzieci[6], wprowadzanie tych technik jest niezwykle ważne. Wczesne wprowadzanie technik wyciszających zmniejsza ryzyko zachowań agresywnych[7], co potwierdzają badania. Dlatego należy świadomie uczyć dzieci sposobów radzenia sobie. Ponadto stosowanie tych metod poprawia codzienne funkcjonowanie dziecka.

Wzmacnianie relacji dziecko-dorosły

Czytanie bajek terapeutycznych buduje relację opartą na wzajemnym zaufaniu. Dziecko czuje, że dorosły rozumie jego trudne emocje i nie ocenia. Ponieważ badania pokazują, że wspólne czytanie poprawia jakość relacji rodzinnych i zwiększa empatię rodziców[8], warto je praktykować regularnie. Dzieci, które czują się rozumiane, łatwiej współpracują z dorosłymi. Dlatego czytanie staje się nie tylko rozrywką, ale i terapią. Co więcej, wzmacnia ono poczucie wspólnoty.

Wsparcie terapeutyczne i edukacyjne

„Jaś i Wielki Wyścig Emocji” zawiera gotowe pytania terapeutyczne. Rodzic lub terapeuta może bez trudu prowadzić rozmowy o emocjach. Ponieważ książeczka uczy identyfikacji stref emocji w codziennym życiu, wspomaga rozwój emocjonalny dziecka. Autorzy podkreślają, że rozpoznawanie i nazywanie emocji jest kluczowe dla rozwoju kompetencji społecznych[9]. Dlatego dzieci lepiej funkcjonują w grupach rówieśniczych. Co więcej, łatwiej odnajdują się w sytuacjach edukacyjnych.

Promowanie umiejętności narracyjnych

Tworzenie opowieści na podstawie przeczytanej bajki wspiera rozwój mowy. Dziecko uczy się układać logiczne historie oparte na własnych przeżyciach. Ponieważ umiejętności narracyjne są fundamentem komunikacji społecznej oraz akademickiej[10], warto wspierać ich rozwój od najmłodszych lat. Dlatego codzienne czytanie staje się inwestycją w przyszłość dziecka.

Podsumowanie

Książeczka „Jaś i Wielki Wyścig Emocji” łączy wartości edukacyjne oraz terapeutyczne. W prosty, zrozumiały sposób pomaga dzieciom rozumieć siebie i uczy skutecznych strategii radzenia sobie. Dlatego czytanie jej razem z dzieckiem wzmacnia relację i buduje solidne fundamenty pod rozwój emocjonalny. Co więcej, sprzyja rozwojowi kompetencji społecznych i komunikacyjnych. Zdecydowanie warto wprowadzić ją do codziennych rytuałów czytelniczych, ponieważ przynosi to długofalowe korzyści.

Bibliografia:

[1] Bus A.G., van IJzendoorn M.H., Pellegrini A.D. (1995). Joint book reading makes for success in learning to read: A meta-analysis on intergenerational transmission of literacy. Review of Educational Research.

[2] Denham S.A. (1998). Emotional development in young children. Guilford Press.

[3] Webster-Stratton C. (1990). Stress: A potential disruptor of parent perceptions and family interactions. Journal of Clinical Child Psychology.

[4] Light J., McNaughton D. (2012). Supporting the communication, language, and literacy development of children with complex communication needs: State of the science and future research priorities. Assistive Technology.

[5] Beukelman D.R., Mirenda P. (2013). Augmentative and Alternative Communication: Supporting Children and Adults with Complex Communication Needs. Paul H. Brookes Publishing.

[6] Shanker S. (2012). Calm, alert and learning: Classroom strategies for self-regulation. Pearson Education Canada.

[7] Burke Harris N. (2018). The Deepest Well: Healing the Long-Term Effects of Childhood Adversity. Houghton Mifflin Harcourt.

[8] Baker L., Scher D. (2002). Beginning readers’ motivation for reading in relation to parental beliefs and home reading experiences. Reading Psychology.

[9] Saarni C. (1999). The Development of Emotional Competence. Guilford Press.

[10] McCabe A., Bliss L.S. (2003). Patterns of narrative discourse: A multicultural, life span approach. Allyn & Bacon.