Bajka sensoryczna- Tajemnica piaskowej wyspy

Czytanie uczestniczące jest jedną z kluczowych strategii wspierających rozwój językowy dzieci niemówiących. Polega- jak sama nazwa wskazuje na aktywnym uczestnictwie dziecka w procesie czytania. Dorosły czyta tekst, dziecko wskazuje adekwatne symbole bezpośrednio, bądź nagrane np. na switcha. Dzięki temu dziecku łatwiej zrozumieć treść oraz uczestniczyć w komunikacji. Dzięki tej metodzie dziecko nie tylko słucha, lecz także aktywnie uczestniczy w procesie nauki języka. Co ważne, badania pokazują, iż dzieci uczą się języka w naturalnym kontekście komunikacyjnym. Podobnie jak dzieci mówiące, choć z innymi narzędziami.

Znaczenie symboli wizualnych w nauce języka

Symbole wizualne pełnią rolę mostu pomiędzy mową a rozumieniem. Dzięki nim dziecko, które nie mówi, może poznawać znaczenie słów i zdań. Na przykład, jeśli w bajce pojawia się symbol piasku, dziecko łączy ten obraz z konkretnym doświadczeniem sensorycznym. Taki proces wspiera rozwój ośrodka Wernickiego w mózgu, który odpowiada za przechowywanie i rozumienie słów. Jak podkreśla Mirenda (2008), dzieci z trudnościami w mowie uczą się efektywniej, gdy treści językowe są wspierane wizualnie.

Dzięki symbolom dziecko może aktywnie uczestniczyć w czytaniu. Nie jest tylko biernym słuchaczem, ale staje się częścią opowieści. Dziecko uczy się również, że komunikacja to proces dwukierunkowy. Na przykład, podczas czytania bajki można pytać dziecko: „Co widzisz na obrazku?” lub „Czy znajdziemy piasek?” Takie pytania motywują do wspólnego działania.

Motywacja do komunikacji poprzez bajki

Bajki oparte na interakcji, takie jak „Tajemnica piaskowej wyspy”, wspierają rozwój intencji komunikacyjnych. Dziecko uczy się, że jego gesty, wskazywanie symboli czy mimika mają znaczenie. Ponadto, bajki tego typu pozwalają wprowadzać powtarzalne zwroty, takie jak „piąteczka” czy „łaskotki”. Te elementy angażują dziecko i wzmacniają jego motywację do uczestnictwa w komunikacji.

Badania Sennot i współautorów (2016) wskazują, że modelowanie języka za pomocą symboli zwiększa zaangażowanie dziecka i rozwija jego zdolności komunikacyjne. Dzięki czytaniu uczestniczącemu dziecko poznaje nowe słowa i symbole w kontekście, co ułatwia ich zrozumienie.

Rola powtarzalności i interakcji

Powtarzalne zwroty w bajkach, takie jak „przybij piątkę” czy „kop, kop”, są kluczowe w procesie nauki języka. Dzięki powtórzeniom dziecko zapamiętuje znaczenie słów oraz gestów. Co więcej, taka struktura bajek wspiera rozwój ścieżek neuronalnych odpowiedzialnych za przetwarzanie językowe. Regularne powtarzanie wzmacnia te ścieżki, co prowadzi do lepszego rozumienia języka.

Bajki z symbolami pozwalają także na tworzenie stałych rytuałów czytelniczych. Na przykład, codzienne czytanie tej samej bajki wzmacnia poczucie bezpieczeństwa u dziecka. Dzięki temu dziecko chętniej uczestniczy w kolejnych aktywnościach.

Znaczenie zabawy w procesie edukacji

Zabawa jest kluczowym elementem rozwoju dzieci, szczególnie tych niemówiących. Bajki takie jak „Tajemnica piaskowej wyspy” wprowadzają elementy zabawy, które pobudzają ciekawość dziecka. Na przykład, odkrywanie skarbu w piasku staje się pretekstem do nauki nowych słów i gestów.

Zabawa pozwala również na rozwijanie umiejętności poznawczych. Dziecko uczy się logicznego myślenia, planowania i przewidywania. Goossens (1989) podkreśla, że zabawa w połączeniu z symbolami jest niezwykle skuteczna w rozwijaniu umiejętności językowych u dzieci z trudnościami w komunikacji.

Wpływ bajek na rozwój emocjonalny

Czytanie uczestniczące ma także istotny wpływ na rozwój emocjonalny dziecka. Bajki pełne pozytywnych emocji, takich jak radość czy ekscytacja, wzmacniają więź między dzieckiem a opiekunem. Podczas wspólnego odkrywania skarbu czy naśladowania dźwięków, dziecko odczuwa radość z interakcji i zabawy.

Dodatkowo, opiekun może wzmacniać pozytywne emocje poprzez powtarzalne gesty, takie jak „łaskotki” czy „buziaczek”. Tego typu interakcje pomagają dziecku budować zaufanie i poczucie bezpieczeństwa.

Podsumowanie i wnioski

Czytanie bajek z symbolami jest skutecznym narzędziem wspierającym rozwój językowy, poznawczy i emocjonalny dzieci niemówiących. Dzięki symbolom wizualnym, dzieci uczą się języka w naturalnym i angażującym środowisku. Wprowadzenie elementów zabawy oraz interakcji dodatkowo motywuje dziecko do komunikacji.

Regularne czytanie bajek, takich jak „Tajemnica piaskowej wyspy”, wspiera nie tylko rozwój umiejętności językowych, lecz także budowanie relacji z opiekunem. Symboliczne wsparcie języka pozwala dzieciom niemówiącym na aktywne uczestnictwo w nauce i komunikacji.

Bibliografia

1. Mirenda, P. (2008). A Back Door Approach to Autism and AAC. Augmentative and Alternative Communication, 24, 220–234.
2. Sennot, S.C., Light, J.C., McNaughton, D. (2016). AAC Modeling Intervention Research Review. Research and Practice for Persons with Severe Disabilities, 41(2), 101–115.
3. Goossens, C. (1989). Aided language intervention before assessment: A case study of child with cerebral palsy. Augmentative and Alternative Communication, 5, 14–26.